Sivil toplum kuruluşları depremde neler yaptı?
Kahramanmaraş depreminin ardından sivil halk, dernekler ve örgütlerin dayanışmasının önemi bir kez daha gündeme geldi. Felaketin ilk gününden itibaren depremzedelere yardım eli uzatan kuruluşlardan biri olan ve bünyesinde 30 farklı dernek bulundurarak bir çatı görevi üstlenen Ankara Malatyalı Dernekler Birliği (MADEB) Başkanı, İnşaat Mühendisi Battal Yıldız, deprem sürecinde yaptıkları çalışmaları anlattı ve bir inşaat mühendisi olarak felakete neden olan ihmaller üzerinde durdu
CEMRE POLAT/ANKARA- “Asrın felaketi” olarak nitelendirilen Kahramanmaraş depreminin ardından tüm ülkede bir seferberlik yürütülerek depremden etkilenen 10’dan fazla ilimize ayni ve nakdi yardımlar gönderildi, depremzede vatandaşlarımız göç ettikleri illerde ağırlandı, çoğu kişiye istihdam sağlandı. Bu süreçte devlet kurumlarının yanı sıra, sivil toplum kuruluşlarının, derneklerin ve halkın dayanışmasıyla birlik ve beraberliğin önemi bir kez daha gözler önüne serildi. 30 farklı derneği bünyesinde bulundurarak bir çatı görevi üstlenen Ankara Malatyalı Dernekler Birliği (MADEB), depremzede vatandaşlarımıza ilk günden beri yardım eli uzatan kuruluşlardan biri. MADEB Başkanı, İnşaat Mühendisi Battal Yıldız’dan deprem sürecinde yürüttükleri çalışmalarını dinledik. Yıldız, İnşaat Mühendisi olarak felakete neden olan ihmaller üzerinde dururken, birçok derneğin de üst başkanı olarak sivil toplum kuruluşlarının ve halk dayanışmasının önemine dikkat çekti.
Malatya Dernekler Birliği, başta Malatya olmak üzere afet bölgelerine ilk günden beri ayni ve nakdi yardımlar ulaştırıyor aynı zamanda Ankara’ya göç etmek zorunda kalan depremzedeleri ağırlayarak barınma, beslenme gibi temel ihtiyaçlarını karşılıyor ve istihdam sağlıyor. Birlik, bünyesinde barındırdığı 30’dan fazla dernekle yardım komisyonları oluşturarak barınma, sağlık, eğitim, ulaştırma gibi konularda depremzedelere destek oluyor, öğrencilere burs veriyor.
MADEB’in yardım çalışmalarını anlatan Birlik Başkanı Battal Yıldız, konuşmasında “Depremden sonra Tüm Malatya dernekleri olarak Malatya Dernekler Federasyonu ve Malatya Dernekler Birliği’ne bağlı tüm derneklerle araya gelerek yardım komisyonları oluşturduk. Bu birliktelik ve güç sayesinde binlerce depremzedemize barınma, ev eşyası tamamlama, iş bulma, burs verme, maddi destek ve sağlık konularında destek olduk. Geçtiğimiz hafta yine geliri depremzedelere bağışlanmak üzere Yenimahalle Belediyesi’nde 2 bin kişilik dev bir konser düzenledik. Bu süreçte birçok vatandaşımız, iş insanımız ve sanatçımız da bizden desteklerini esirgemedi. Bu desteğin artarak devam etmesi için elimizden gelen gayret ve özveriyi çeşitli programlarla sürdürüyoruz” sözlerine yer verdi.
Yıldız: “Enkazın altından halk dayanışması çıktı”
Ankara Malatyalı Dernekler Birliği Başkanı ve İnşaat Mühendisi Yıldız, deprem sürecinde sivil toplum örgütlerinin ve halk dayanışmasının önemine vurgu yaparak depremin ilk gününden itibaren 30 dernek başkanının koordine olduğunu ve alt komisyonlar kurarak yardım çalışmaları başlattığını anlattı. Depreme sebep olan yapı denetim ihmallerinin ve yapılan hataların altını çizen Yıldız, “Depremin birinci dereceden sorumluları, yapı denetim firmaları, kontrol mühendisleri, şantiye şefleri ve yapı denetim izni veren yetkililerdir” dedi.
Mimar ve mühendis odalarının görevlerinin elinden alınıp belediyelere verilmesinin yanlış bir uygulama olduğunu vurgulayarak “Yapı denetim firmalarının sahaya gitmeden kâğıt üzerinden denetim yapmaları büyük yıkıma sebep oldu” diyen Yıldız, “11 ili etkileyen büyük Kahramanmaraş depremiyle mücadelede, ikinci bir kurtuluş savaşı gördük. Birliğimizce kurduğumuz ekiplerle ilk günden itibaren deprem bölgelerine ulaştık ve çok küçük hatalar yüzünden yüzlerce insanımızın hayatını kaybettiğini gördük. Depremle ilgili birinci dereceden sorumlular yapı denetim firmaları, kontrol mühendisleri, şantiye şefleri ve yapı denetim izni veren yetkililer. İmar affı yapılan binalarda belediyelerin mühürlediği binalara da af çıkarttılar. İnşaat sorunu olan binalara müdahale edemediler. İmar affının dışında 2009 yılında teknik uygulamayı belediyeye verdiler, mimar ve mühendis odalarını projelerden çektiler, odaların projelerden çekilmesi doğru bir uygulama olmadı. Yapı denetim firmaları genellikle kâğıt üzerinden işinden işini yapıyorlar. Sahaya gitmeden onay verdikleri için büyük yıkıma neden oldular” sözlerini aktardı.
“Bunca insanın hayatını kaybetmesinin sebebi rant bataklığıdır”
Türkiye’de çoğu yapının denetlenmediğinin altını çizen Yıldız, 1990 yılından önce yapılan binaların kentsel dönüşüme girmesi gerektiğini aktardı. “Ülkemizde kentsel dönüşüm rantsal dönüşüm halini aldı” diyen Yıldız, “Çıraklıktan gelen inşaat ustaları göz kararı bina yapıyorlar. Bilgi ve planlama eksiklikleri var. Ülkemizde acil olarak 1990 yılından önce yapılan binaların kentsel dönüşüme girmesi gerekiyor ama ülkemizde kentsel dönüşüm rantsal dönüşüme dönmüş durumda. Bunun da yasalarla belirtilmesi ve sürekliliği olması gerekiyor. Uzun süreli planlamaların yapılması gerekiyor. İstanbul’un planlanması belki 20-30 yılı bulacak. Her hükumet geldiğinde yeni bir plan yapılamaz, iktidar değişse bile değişmeyen bir politika uygulamak gerekiyor” sözlerini aktardı.
“Felaketleri engellemenin tek yolu bilimdir”
Mimar ve mühendis odalarının çalışmalarının dikkate alınmadığının altını çizen Yıldız, felaketlerin engellenmesinin tek yolunun bilime göre hareket etmek olduğunu söyledi. Yıldız, “Gerçekleri konuşanlar her zaman cezalandırılıyor fakat yapılan hatalar ortaya çıktığı zaman haklı olduğumuz anlaşılıyor. İşin içinde rant ve para olduğu için bilime yakın davranılmıyor, gerçekleri söyleyenler de şiddetle suçlanıyor ve uzaklaştırılıyor. Tüm bunları engellemenin altında bilim yatıyor. Mimar ve mühendislerin çalışmalarına uygulamacıların harfiyen uyulması gerekiyor. Uygulamaların deprem yönetmeliğine göre yapılması gerekiyor, belediyelerin yönetmeliğe göre izin vermesi gerekiyor” dedi.
Deprem sürecinde dernek olarak ilk andan itibaren koordineli bir şekilde çalışmaya başladıklarını aktaran Yıldız, Malatya başta olmak üzere tüm deprem bölgelerine yardım ulaştırdıklarını, ardından Ankara’ya göç etmek zorunda kalan depremzedelerin temel ihtiyaçlarının karşılanması için yaptıkları çalışmaları anlattı. Yıldız, deprem sabahı 30 dernek başkanının organize olduğunu ve barınma, eğitim, ulaştırma, istihdam komisyonları gibi alt komisyonlar kurduğunu söyledi. Sivil toplum kuruluşlarının dayanışma sürecinde en büyük rolü üstlendiklerini aktaran Yıldız, “Depremden birkaç saat sonra ivedi olarak sabaha karşı arkadaşlarımızı Malatya’ya gönderdik. Arkadaşlarımız bize oradaki yıkımı anlattı, biz de 30 dernek başkanı olarak ulaştırma, barınma, eğitim, sağlık, iş bulma gibi alt komisyonlar kurduk. İlk aşamada, köylere gıda yardımları yaptık fakat gıdanın da yetmediğini gördük. Temizlik, hijyen malzemeleri tasdik etmeye çalıştık” dedi.
“Örgütlü sivil toplum kuruluşlarının ülkemiz için ne kadar önemli olduğunu gördük”
Depremin ardından memleketlerini terk etmek zorunda kalan binlerce insanın yeni bir hayata başlamak için gerekli ihtiyaçlarının acilen karşılanmak zorunda olduğunu bilerek hareket ettiklerini aktaran Yıldız, Ankara’ya göç eden afetzedeler için barınma, beslenme gibi sorunlarını çözdükten sonra dernek bağlantıları olan Malatyalı iş insanlarına ve şirketlere ulaşarak istihdam sağlanmasını istediklerini söyledi. Yıldız, “Depremden sonra Ankara’ya yaklaşık 200 bin göç yaşandı. Taşınma komisyonu ile Ankara’ya gelen insanların barınma ihtiyaçlarını karşılamaya çalıştık. Emlakçılar Odası’yla, gönüllü ev sahipleriyle ev bulduk, ev eşyaları bulduk. Depremzedeleri evlerine yerleştirdikten sonra Malatyalı iş insanlarımızdan personel almaları için kontenjan açmalarını istedik, istihdam sağladık. Mümkün olduğu kadar kimseyi sokakta bırakmamak, işsiz bırakmamak için çalıştık.
Şu aşamada depreme maruz kalan vatandaşlarımızın fiziksel ve psikolojik sağlıklarını iyileştirmeye çalışıyoruz. Bu süreçte gönüllü sivil toplum kuruluşlarının çok önemli olduğunu gördük. Örgütlü sivil toplum kuruluşlarının ülkemiz için ne kadar önemli olduğunu gördük. En küçüğünden en büyüğüne kadar yaraları sarmak için mücadele gösterdiler” sözlerini aktardı.
MADEB, geliri depremzedelere bağışlanmak üzere 2 bin kişilik yardım gecesi düzenledi
MADEB tarafından geliri depremzedelere bağışlanmak üzere geçtiğimiz günlerde Yenimahalle Belediyesi Nazım Hikmet Kültür Merkezi’nde bir yardım gecesi yapıldı. Program kapsamında birçok sanatçının ücretsiz sahne aldığı bir konser düzenlendi.
Yoğun ilgi gören etkinliğe birçok iş insanı ve sanatçı destek verdi. Vital Sağlıkçılar Müzik Grubu, Yusuf gül, Etna, Gülay ve Hüseyin Turan, hiçbir ücret almadan sahneye çıktı. Yenimahalle Belediye Başkanı Fethi Yaşar, belediye salonunu bedelsiz tahsis etti. 2 bin kişinin bilet aldığı konserin gelirleri ile MADEB tarafından deprem bölgelerine ulaştırılmak üzere yardım konteynerleri alındı.
